farkındalık terapisi

Ana Sayfa   |   İletişim   |   Hakkımızda

 

FARKINDALIK NEDİR?

Farkındalığın en yaygın tanımı dikkatlilik ve şimdiki zamanda olan olayların farkında olma halidir (Brown ve Ryan, 2003).

Farkındalık (mindfulness) genellikle bir kişinin dikkatini şu anda meydana gelmekte olanlara yargılamadan ve kabullenici bir şekilde odaklaması olarak tanımlanır (Kabat-Zinn, 1994; Brown and Ryan, 2003; Linehan, 1993a).

Nyanaponika Thera (1972) farkındalığı (mindfulness) “birbirini izleyen anlarda algılarımızın sadece bizde ve iç dünyamızda aslında neler olduğuna odaklanması ve net bir şekilde farkında olma durumu” olarak tanımlamaktadır.

Farkındalık (mindfulness) terimi Pali dilindeki sati kelimesinden türetilmiştir. Sati ‘hatırlamak’ anlamına gelir fakat bu bilinçlilik modelinde yaygın olarak zihnin var olması olarak kullanılır (Nyanaponika Thera, 1972).

Farkındalık, acılarımızı azaltan ve yaşamımızı zengin ve anlamlı kılan, yaşantılarımıza karşı gösterilen belirli bir tutum veya yaşamla ilişki içinde olmanın bir yoludur. Bunu her an yaşantılarımızın farkında olmamız ve zihnimizin nasıl gereksiz kaygılar yarattığını anlamamız için içgörü kazanmamızı sağlayarak gerçekleştirir (Siegel, 2010b).

Germer ve diğ.’ne (2005) göre ise farkındalık yaşamda tamamen canlı ve uyanık olmak için bir fırsattır ve aynı zamanda şu anda olanlara karşı daha az pasif olmamızı sağlayan bir beceridir, olumlu, olumsuz, nötr tüm deneyimlerimizle, acı çekmenin bütün düzeylerini azaltması ve iyi oluş halimizi arttırması ile ilişkilidir.

Bilinçli olarak farkında olmak bir uyanıştır ve bizler nadiren düşünce ve fikirlerimizi şu anda olana farkındalıkla yönlendiririz bu da umursamamadır/dalgınlıktır (mindlessness).

Farkındalık aynı zamanda hatırlamayı da içerir, fakat bu anılarla yaşamak değildir. Bu dikkatimizi ve farkındalığımızı tüm kalbimizle ve kabullenici bir şekilde şu andaki deneyimlerimize yönlendirmektir ve bu da anı tam anlamıyla yaşamaya niyet etmeyi gerektirir.

Farkındalık bize acı veren düşünce ve duyguları düzgün ve dengeli bir biçimde kabullenme yeteneği veren bağlantısız farkındalıktır.

Bilinçli farkındalığın tersi aşırı özdeşleşmedir ve biz kendimizi duygusal reaktivite içinde kaybettiğimizde meydana gelir. Acı çekmek bizim algımızı sınırlar. Farkındalık bize ne zaman acı çektiğimizi, ne zaman kendimizi eleştirdiğimizi ve ne zaman kendimizi yalıttığımızı hatırlatır ve çıkış yolunu gösterir (Germer, 2009).

Eğer yaşadıklarımızın sonucunda daha az üzüntü hissedebilirsek sıkıntılarımız azalır fakat hoşa gitmeyen yaşantılardan daha az etkilenmek nasıl mümkün olur? Yaşam üzüntülerle doludur.

Sürekli olarak keyif veren durumları arttırmayı ve sıkıntı verenleri azaltmayı düşünerek yaşamın olası zenginliğini azaltırız. Sevmediğimiz şeylerden kaçınır ve onları göz ardı ederiz ve sevdiğimiz şeylere yöneliriz, oysaki yaşamda olumlu, olumsuz veya nötr her şey geçicidir (Siegel, 2010a).

Farkındalık şu anda olanlara karşı daha az tepki göstermemizi sağlayan bir beceridir. Olumlu, olumsuz, nötr tüm yaşantılarla iç içe olma yoludur, böylece acılar azalır ve iyi oluşumuz artar. Farkındalık uyanmak ve şu anda neler olduğunun farkına varmaktır.

Bilinçli olarak farkında olduğumuz zaman dikkatimiz geçmiş ve gelecekle meşgul değildir, şu anda olanı yargılamaz veya inkar etmeyiz, tamamıyla şimdiki andayızdır (Germer, 2005).

Yazan: Zümra Özyeşil 

Kaynaklar

Brown, K. W., & Ryan, R. M. (2003). The benefits of being present: Mindfulness and its role in psychological well-being. Journal of Personality and Social Psychology, 84, 822-848.

Germer, C. K. (2009). The mindful path to self-compassion: Freeing yourself from destructive thoughts and emotions. Hove: Routledge.

Germer, C. K., Siegel, R., & Fulton, P. (Eds.). (2005). Mindfulness and psychoNyanaponika Therapy. New York: Guilford Press.

Nyanaponika Therapy: An acceptance-based, promising new treatment for couple discord. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 68, 351-355.

Kabat-Zinn, J. (2009). Full catastrophe living: Using the wisdom of your mind and body to face stress, pain, and illness. New York: Delacorte.

Kabat-Zinn, J. (1994). Wherever you go there you are. New York: Hyperion.

Linehan, M. M. (1993a). Cognitive-behavioral treatment of borderline personality disorder. New York: Guilford.

Linehan, M. M. (1993b). Skills training manual for treating borderline personality disorder. New York: Guildford.

Nyanaponika Thera N. (1972). The Power of Mindfulness. San Francisco, CA: Unity Press.

Nyanaponika Thera, N. (1991). The heart of Buddhist meditation. Boston: Weiser Books.

Roemer, L., & Orsillo, S. M. (2002). Expanding our conceptualisation of and treatment for generalized anxiety disorder: Integrating mindfulness/acceptance-based approaches with existing cognitive-behavioral models. Clinical Psychology: Science and Practice, 9(1), 54−68.

Siegel, J. D. (2010a). The Mindful Nyanaponika Therapist. New York: W. W. Norton & Company, Inc.

Siegel, R. D. (2010b). The Mindfulness Solution: Everyday Practices for Everyday Problems. New York: The Guilford Press.

 

 

 

Farkındalık Terapisi Çalışma Grubu - 2013

 

 

 

New Page 1
   

Duyurular

Farkındalık Terapisi ile ilgili eğitim ve toplantı gibi tüm duyurulara buradan ulaşabilirsiniz...

Farkındalık

Farkındalık Terapisi

Yayınlar

FARKET

Farkındalık Okulda

Çalışma Grubu